Niebezpieczne dla dziecka strony w Sieci
Drodzy Rodzice (Opiekunowie).
Ważna jest świadomość nas, dorosłych, wobec zagrożeń, jakie mogą dotknąć nasze dzieci. Być może opisane problemy nie będą nas dotyczyły, warto jednak posiadać wiedzę na ten temat, szczególnie w czasach powszechnego dostępu do Internetu.
Według najnowszych danych wiele dzieci i młodzieży w Polsce i na świecie styka się w Sieci ze szkodliwymi treściami, czyli z takimi, które mogą mieć negatywny wpływ na ich rozwój i psychikę. Dzieci mogą na nie trafiać celowo lub przypadkowo, np. poprzez mylne wyniki wyszukiwania albo reklamę.
Wg informacji Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (niegdyś Fundacja Dzieci Niczyje) zawartych na stronie http://www.dzieckowsieci.pl/ treściami szkodliwymi są między innymi:
- treści pornograficzne, w tym materiały prezentujące relacje seksualne z wykorzystaniem przemocy oraz nietypowe i dewiacyjne zachowania seksualne;
- treści prezentujące przemoc i okrucieństwo, np. w filmach bądź brutalnych grach komputerowych;
- treści promujące zachowania autodestrukcyjne – samookaleczenia lub samobójstwa, bądź zachowania szkodliwe dla zdrowia, np. wyniszczające diety, zażywanie narkotyków lub dopalaczy;
- treści dyskryminacyjne, nawołujące do wrogości lub nienawiści wobec różnych grup społecznych, narodowościowych, religijnych lub osób.
„Kontakt z treściami szkodliwymi, których młody człowiek nie potrafi odpowiednio zinterpretować i którym bezgranicznie wierzy, może wywołać u niego negatywne emocje, a nawet prowadzić do trwałego pogorszenia nastroju i spadku poziomu poczucia bezpieczeństwa. Kontakt z przemocą i agresją w mediach może mieć długotrwałe konsekwencje dla psychiki młodych ludzi. Natomiast treści pornograficzne prezentują często nieprawdziwe, a czasem wręcz szkodliwe zachowania i wzorce seksualne, co może wpływać na rozwój psychoseksualny młodego człowieka.”
(Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę)
„Pornografia oglądana przez dzieci i młodzież może kształtować w nich fałszywe poglądy na sferę seksualności i stanowić wypaczoną edukację seksualną. Wyniki badań potwierdzają, że częsty kontakt dzieci z tego rodzaju treściami może prowadzić do problemów w sferze seksualności w późniejszym wieku."
(http://www.dzieckowsieci.pl/).
Poniżej prezentujemy kilka informacji dotyczących zagrożeń treściami pornograficznymi. Według najnowszych danych określa się, że w Polsce 61% chłopców i 42% dziewcząt pierwszy kontakt z pornografią ma za sobą w wieku poniżej 12 lat. Natomiast 15% badanych gimnazjalistów i 2% gimnazjalistek przyznało się do przeglądania stron pornograficznych więcej niż 30 razy w miesiącu. Sytuacja zmienia się na niekorzyść w stosunku do tego, co było jeszcze parę lat wcześniej.
Potencjalne konsekwencje kontaktu dziecka z pornografią to m.in.: uzależnienie, niemożność budowania relacji opartej na miłości czy wczesna inicjacja seksualna. Terapeuci przyznają, że zdarzają się uzależnienia od oglądania pornografii nawet wśród dzieci ośmioletnich.
W naszej szkole obowiązuje zakaz używania przez uczniów telefonów komórkowych, co praktycznie uniemożliwia uczniom dzielenie się z kolegami na przerwach „ciekawymi odkryciami” z Internetu. W domu możemy zabezpieczyć komputery przed niebezpiecznymi treściami. Mimo tego nie zawsze mamy wpływ na to, czy dziecko nie zobaczy czegoś niewłaściwego np. na telefonie kolegi na podwórku lub w innej sytuacji. Poza tym mimo zainstalowanego programu do ochrony rodzicielskiej może otworzyć się strona z niewłaściwą zawartością. Powinniśmy być przygotowani na taką sytuację i przygotować do niej dziecko.
Proponujemy przeczytać publikację „Dzieciństwo wolne od pornografii” (broszurka wydana przez Centrum Wspierania Inicjatyw dla Życia i Rodziny). Publikacja wyjaśnia, dlaczego pornografia jest niebezpieczna dla dzieci, jakie są przyczyny uzależnienia, jak sobie z tym radzić, jak ustrzec dzieci przed niebezpieczeństwem. W jasny sposób, na przykładach, jest także opisane, jak można rozmawiać z dzieckiem o tych sprawach. Oczywiście każde dziecko jest inne, rodzic najlepiej wie, jakimi słowami najlepiej operować poruszając „trudne tematy”, ale warto zapoznać się z przykładami z książki i może dostosować je do swojej sytuacji.
Publikacja do wglądu:
Dzieciństwo wolne od pornografii (2,49MB)
Sposoby zapewnienia dziecku bezpieczeństwa są również bardzo szczegółowo opisane na stronie http://www.dzieckowsieci.pl/:
1. Ustal z dzieckiem zasady korzystania z Internetu.
2. Udostępniaj mu jedynie pozytywne i bezpieczne treści.
3. Rozmawiaj z dzieckiem o jego doświadczeniach w Sieci.
4. Skonfiguruj ustawienia bezpieczeństwa w urządzeniu.
5. Zainstaluj program do kontroli rodzicielskiej.
Na tej stronie internetowej znajdziemy również przykłady gotowych rozwiązań, między innymi propozycje programów do kontroli rodzicielskiej, zarówno płatnych, jak i bezpłatnych.
Jak zatem można zapewnić dziecku bezpieczeństwo? W skrócie:
Należy ustalić z dzieckiem zasady korzystania z Sieci adekwatne do jego wieku, takie jak maksymalny czas spędzany w Sieci. Poza tym komputer (lub laptop) powinien znajdować się w mieszkaniu w miejscu ogólnodostępnym, gdzie wszyscy przechodzą i mogą zaglądać. Nie w pokoju dziecka, nie przy łóżku. Nie powinniśmy w tej sytuacji przesadnie myśleć o prywatności dzieci. Prywatność w tym przypadku to przywilej, a nie prawo.
Warto próbować zbudować dobry kontakt ze swoimi dziećmi. Jak najwięcej rozmawiać z nimi, na różne tematy. Nawet, gdy dorosłym wydadzą się bardzo błahe lub śmieszne. Gdy dziecko będzie przyzwyczajone rozmawiać z rodzicami o wszystkich „ważnych” dla nich sprawach, będzie wiedziało, że może podejść z każdym problemem, nie będzie się bało porozmawiać, gdy zobaczy krępujące obrazy w Internecie.
Omówmy z nimi, jakie treści, strony internetowe są szkodliwe i niebezpieczne. Spróbujmy wyjaśnić, na jakie obrazy może przypadkowo natrafić. Ponieważ nawet 6-latek mógłby przypadkowo obejrzeć „złe” strony, warto rozmawiać o tym nawet z dzieckiem w wieku przedszkolnym, oczywiście w odpowiedni sposób, dostosowany do wieku dziecka. W rozmowie z dzieckiem/nastolatkiem można wytłumaczyć, że takie treści są niebezpieczne, wyjaśnić, że oglądanie tego może budzić jednocześnie negatywne uczucia (odrazę), ale czasami też pewną ekscytację. Dziecko/nastolatek może czuć się winny z powodu tych odczuć.
Zadbajmy o odpowiednie programy do kontroli rodzicielskiej. Warto poszukać odpowiadającego naszym potrzebom. Niektóre mają możliwość np. wysłania e-maila do rodzica z informacją, że dziecko próbowało wejść na zablokowane strony lub pozwalają na ograniczenie dostępu do Internetu w wybranych godzinach. Odpowiednio zabezpieczmy nie tylko komputer „domowy”, ale i komórkę dziecka. Telefony mają różne systemy operacyjne, należy dopasować program do rodzaju urządzenia. Poza tym warto zwrócić szczególną uwagę na tzw. SMS-y Premium, za pośrednictwem których dziecko może bardzo łatwo otrzymać na swój telefon brutalną pornografię. Trzeba poprosić operatora o zablokowanie do nich dostępu.
Można zainstalować np. programy polecane przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę:
Beniamin (Windows XP/Vista/7/8/10)
Norton Family (Windows, Android, iOS)
Kaspersky SafeKids (Windows, Android, iOS)
F-Secure SAFE (Windows, Android, iOS)
Mobikid (Android)
Kids Place (Android)
albo inne.
Zachęcamy do odwiedzenia strony http://www.dzieckowsieci.pl/, na której znajdą Państwo wiele dokładnych informacji na temat zagrożeń związanych z korzystaniem przez dzieci z Internetu, dotyczących nie tylko treści pornograficznych, ale też innych szkodliwych.
Warto przypomnieć także inne, oprócz pornografii, możliwe niebezpieczeństwa, które dziecko może napotkać korzystając z Internetu:
Bardzo ważna sprawa to uczulenie dziecka na to, żeby nie ufało osobom poznanym w Sieci. Nigdy nie wiadomo, kto jest „po drugiej stronie”. Nieraz dzieci wierzą bezkrytycznie w to, co inni napiszą o sobie, nie myślą, że nieprawdziwe mogą być zainteresowania rozmówcy, nawet wiek i płeć. Można zobaczyć filmik:
https://www.youtube.com/watch?v=X0xyRzyqpqg
Należy nauczyć dziecko chronić prywatność. Dzieci nie potrafią przewidzieć konsekwencji ujawnienia w Internecie swojego wieku, czy numeru telefonu, adresu. Informacja o wieku dziecka jest np. dla pedofilów, którzy działają w Internecie, ogromnym ułatwieniem.
Jeżeli zgadzamy się, aby założyło sobie konto na serwisie społecznościowym, pomóżmy mu stworzyć bezpieczny profil. Nauczmy, aby konsultowało z nami materiały, które zamierza tam umieścić. Dziecko nie zawsze potrafi realnie ocenić konsekwencje opublikowania np. zdjęć, filmów. „Internet nie zapomina” – coś, co raz trafiło do Sieci pozostaje tam właściwie na zawsze, dzięki możliwości wielokrotnego powielenia i umieszczenia na innych stronach. Np. zamieszczone zdjęcie lub film z dzieciństwa lub z jakiejś bezmyślnej zabawy może spowodować problemy w przyszłości - gdy dziecko dorośnie, może być powodem przykrości w miejscu pracy, narazić na wyśmianie itp. Podobnie jest z materiałami lub wpisami na forach, które obrażają kogoś. Umieszczenie ich w Internecie oznacza utratę kontroli nad nimi i ich rozpowszechnieniem, skutki mogą być bardzo poważne.
Z tego samego powodu również rodzice powinni zachować ostrożność publikując w serwisach społecznościowych zdjęcia swoich pociech. Poza negatywnymi skutkami w przyszłości mogą przecież takie zdjęcia trafić do kolekcji pedofila – np. dziecięce fotki z wakacji, w stroju kąpielowym.
Powyższe zagadnienia były poruszane przez nauczycieli na lekcjach, m.in. na zajęciach informatyki oraz przez pedagoga szkolnego. W zeszłych latach dzieci uczestniczyły w zajęciach z zakresu bezpiecznego korzystania z Sieci (program edukacyjny „3…2…1…Internet”). Można zobaczyć te filmiki wspólnie z dziećmi i razem je omówić:
Np. https://www.youtube.com/watch?v=lRN4UbgV7k4
i inne z tej serii.
Warto przypomnieć sobie również treści zamieszczone w artykule pedagoga szkolnego, zamieszczonym na stronie internetowej naszej szkoły, poruszający podobne zagadnienia i umieszczone przez panią pedagog dokumenty:
Informacje pedagoga dla rodziców o właściwym korzystaniu przez dzieci z Internetu
10 porad dla rodziców (209,11KB)
Alicja Dusza
Barbara Michael - Konarska
W opracowaniu skorzystano z informacji zawartych na stronach:
http://www.dzieckowsieci.pl/
http://fdds.pl/
https://sieciaki.pl/
oraz w publikacji:
„Dzieciństwo wolne od pornografii” (Autor: Bogna Białecka, psycholog, żona, matka czwórki dzieci, autorka książek psychologicznych o charakterze poradnikowym, prezes Fundacji Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii, redaktor portalu dla nastolatków http://www.pytam.edu.pl)
